Noblista portugalski - Jose Saramago

 Literacka Nagroda Nobla za rok 1998 

Uzasadnienie: za dzieło, które przypowieściami, podtrzymywanymi przez wyobraźnię, współczucie i ironię, stale umożliwia pojmowanie iluzorycznej rzeczywistości.

Jose Saramago (1922 - 2010) wychował się w Lizbonie. Ze względu na trudną sytuację materialną rodziny nie mógł studiować i zarabiał na różne sposoby. W młodości pracował jako mechanik samochodowy. Swoją pierwszą powieść wydał w wieku 25 lat, kolejną jednak dopiero 30 lat później, cały czas dorabiał jako tłumacz. Ponieważ krytykował dyktaturę Salazara, stracił pracę i postanowił całkowicie poświęcić się literaturze. Ze względu na cenzurowanie książek w 1993 roku wyemigrował z żoną na Wyspy Kanaryjskie, gdzie przebywał do końca życia. 

Saramago pisał powieści, dramaty, opowiadania, wiersze, dzienniki i przewodniki. Często w swojej twórczości nawiązywał do kultury i sztuki, nie stronił od politycznych i religijnych metafor. Największą międzynarodową popularność przyniosła mu powieść "Baltazar i Blimunda", na podstwie której powtała opera. Styl jego narracji jest bardzo oryginalny. Pisze długimi zdaniami z przecinkami zamiast kropek. Czasami nie wiadomo, czy to myśli czy słowa bohaterów. Dialogi nie są wyodrębnione w tekście.

Powieści wydane w języku polskim:

• O malarstwie i kaligrafii, wyd. pol. 2010 (Manual de pintura e caligrafia, 1977)
• Baltazar i Blimunda, wyd. pol. 1993 (Memorial do convento, 1982)
• Rok śmierci Ricarda Reisa, wyd. pol. 2000 (O ano da morte de Ricardo Reis, 1984)
• Kamienna tratwa, wyd. pol. 2003 (A jangada de pedra, 1986)
• Historia oblężenia Lizbony, wyd. pol. 2002 (História do cerco de Lisboa, 1989)
• Ewangelia według Jezusa Chrystusa, wyd. pol. 1992 (O Evangelho segundo Jesus Cristo, 1991)
• Miasto ślepców, wyd. pol. 1999 (Ensaio sobre a cegueira, 1995)
• Wszystkie imiona, wyd. pol. 2000 (Todos os nomes, 1997)
• Podwojenie, wyd. pol. 2002 (O homem duplicado, 2002)
• Miasto białych kart, wyd. pol. 2009 (Ensaio sobre a lucidez, 2004)
• Rozterki śmierci, wyd. pol. 2019 (As intermitências da morte, 2005)
• Mały pamiętnik, wyd. pol. 2012 (As pequenas memórias, 2006)
• Podróż słonia, wyd. pol. 2012 (A Viagem do Elefante, 2008)
• Kain, wyd. pol. 2013 (Caim, 2009)