Traumy

 Elfriede Jelinek, Die Klavierspielerin, 1983

Polski tytuł: Pianistka

"Erika nie ma nawet odwagi domyśleć do końca swoich marzeń, zawsze tyko ogłupiała spogląda ku nim w górę."

Do książek austrijackiej noblistki zawsze podczodzę ze skupieniem. Daję sobie na nie dużo czasu. Lubię dotykać wielkiej literatury, chociaż za każdym razem czuję też niewytłumaczalny lęk związany z kolejnym poważnym tematem, który na swój warsztat bierze Jelinek. W "Pianistce" do głosu dochodzi toksyczna relacja matki z córką i przerażające konsekwencje, jakie z tego wynikają. Wycinek z życia głównej bohaterki Eriki, wystarczy aby pozostać po tej powieści z uczuciem przerażenia. Po lekturze poczułam ulgę, że już mogę iść sobie dalej swoją drogą i zostawić całą tę historię. Więcej już bym nie udźwignęła.

Nie dość, że już sam temat jest bardzo trudny, to jeszcze ironiczny i zaczepny styl pisarki sprawia, że czytelnik musi grzęznąć raz po raz w ciężkich klimatach. Ale to właśnie przyciąga mnie do książek Jelinek. Bardzo lubię zanurzać się w jej narracji i obserwować, analizować ludzką psychikę, która jest tak inna od tego co mnie otacza. Tę powieść polecam czytelnikom o silnych nerwach, pojawiają się brutalne sceny i takie, które długo krążą po głowie. 

"Matka i babka, kobieca brygada, stoją z bronią u nogi, aby chronić ją przed myśliwym-mężczyzną czyhającym pod drzwiami, a w razie potrzeby udzielić myśliwemu czynnego ostrzeżenia. Obie starsze panie z zarośniętymi wyschłymi genitaliami zastępują drogę każdemu mężczyźnie, aby nie mógł dobrać się do ich maleństwa. Nie wolno dopuścić, by maleństwu zaszkodziła miłość, zaszkodziło pożądanie."

"Brawa są jeszcze głośniejsze niż przed przerwą, ponieważ wszyscy odczuwają ulgę, że już po wszystkim."

"Erika nic nie czuje i nigdy nic nie czuła. Jest tak samo niewrażliwa jak kawał papy na deszczu."