niedziela, 19 lipca 2020

Historia warszawskiego zoo

Diane Ackerman, Die Frau des Zoodirektors, 2007

Polski tytuł: "Azyl. Opowieść o Żydach ukrywanych w warszawskim ZOO"




" Sie lebte es ab und zu ihre menschliche Identität zu verlassen und die Welt mit den Augen eines Tieres zu betrachten (...) Sie erfasste intuitiv die Ängste und Fähigkeiten der Tiere: was sie vermutlich sehen, fühlen, fürchteten, ahnten und erinnerten"




Przeczytałam niesamowitą książkę, która dostarczyła mi wielu silnych emocji. To prawdziwa historia opisana przez amerykańską autorkę na podstawie pamiętników tytułowej bohaterki. Ocala od zapomnienia ważną cząstkę naszej polskiej historii gdyż opowiada o warszawskich Żydach, ocalonych z getta i ukrywannych podczas wojny przez małżeństwo Żabińskich na terenie zbombardowanego ZOO. Historia, która porusza jeszcze bardziej gdy czyta się ją w niemieckim tłumaczeniu.


Autorce udało się bardzo dobrze opisać klimat przedwojennej atmosfery i niemalże rajskiego życia w willi na terenie ZOO, w której mieszkał dyrektor Jan i jego żona Antonina z synkiem Rysiem. W pierszej części powieści zostaje trafnie oddany duchowy związek między zwierzętami i ich opiekunami. Stopniowo budowane napięcie zwiastuje jednak coraz bardziej ponure tematy. Po pierwszym bombardowaniu Warszawy, wybiciu i wywiezieniu zwierząt do Niemiec musimy zmierzyć się z tragiczną historią Żydów i obrazami warszawskiego getta. 

W książce pojawia się kilka historycznych postaci jak na przykład ocalała dzięki Żabińskim rzeźbiarka Magdalena Gross, oraz osoby bez których nie ma historii getta czyli Janusz Korczak czy Irena Sendlerowa. Poruszyły mnie opisy Powstania w gettcie a potem walk w Powstaniu WarszawskimJednym słowem to ważna książka biograficzna, w której tło historyczne odgrywa główną rolę. Po przeczytaniu warto obejrzeć film "Azyl" z 2017 roku, który powstał na podstawie powieści. Scenariusz dla wzmocnienia dramaturgi nieco różni się od prawdziwych wydarzeń, ale życie Antoniny Żabińskiej podczas wojny zostało w nim bardzo dobrze pokazane. 

Na terenie warszawskiego ZOO podczas wojny ukrywało się ok 300 Żydów. W 1965 roku Jan i Antonina Żabińscy zostali odznaczeni tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.


"Es reicht nicht, Forschung nur aus der Distanz zu betrachten. Erst wenn man mit den Tieren zusammen lebt, lernt man etwas über ihr Verhalten und ihre Psychologie."

1 komentarz: